ÖZET

Amaç:

Bu çalışmada direkt etkili ajanlarla (DEA) tedavi edilen kronik hepatit C hastalarında non-invaziv fibrozis skorlarından AST to Platelet Ratio index (APRİ), Fibrosis 4 indeks (FIB-4), Age Platelet index (APİ), AST-ALT ratio (AAR) ve transient elastografi (TE) ile ölçülen karaciğer sertlik ölçümlerindeki değişiklikleri ve tedavinin etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler:

Hastalara ombitasvir-paritaprevir-ritonavir-dasabuvir ± ribavirin (RBV) veya sofosbuvir ± ledipasvir (SOF ± LDV) ± RBV verildi. Hastaların tedavi öncesinde, tedavinin 4. haftasında, tedavi sonunda ve kalıcı virolojk yanıt 12’de (KVY12) bakılan biyokimyasal verileri ile fibrozis skorları hesaplandı. TE ile tedavi öncesi ve KVY12’de karaciğer sertlik ölçümleri kaydedildi. Tedavi sonrası KVY12 yanıtları değerlendirildi.

Bulgular:

Çalışmaya alınan 95 hastanın %97,9’unda KVY12 elde edildi. Hastaların tamamında hesaplanan 4 serum fibrozis belirteçlerinden APRİ ve FIB-4 skorunda anlamlı gerileme, saptandı (p<0,001, p<0,001). Yetmiş beş hastada TE ile karaciğer sertliği ölçümü yapıldı. KVY12’deki karaciğer sertlik ölçümünün (9,3±6,5 kPa), başlangıca göre (11,6±7,8 kPa) belirgin oranda gerilediği belirlendi (p<0,001).

Sonuç:

DEA, hastalarda kalıcı viral yanıtın yanı sıra fibrozis skorlarında iyileşme de sağlamaktadır. Fibrozisin non-invaziv yöntemlerle değerlendirildiği çalışmamızda APRİ, FIB-4 ve TE ölçümleri ile karaciğer fibrozisinde belirgin iyileşme olduğu görülmüştür.