ÖZET
Sonuç:
KHC hastalarının tedavi almamalarının en sık nedenleri ko-morbidite, SUT’a uygunsuzluk ve İFN ilişkili nedenler olarak saptandı. Yan etki ve komorbidite nedeniyle İFN verilemeyen hastaların oranının yüksekliği, İFN’siz yeni tedavi rejimlerinin gerekliliğini ortaya koymakla birlikte, SUT’ta yeni interferonsuz tedavi rejimi uygulanacak hastaların tedavi kriterlerinin belirlenmesi gereklidir.
Bulgular:
KHC tanısı olup tedavisiz izlenen 290 hasta ayrıntılı olarak incelendi. Ortanca yaş 58 (23-87), kadın sayısı 157 (%54); 241 hasta genotip 1 (%83), 12 hasta genotip 2, 3 ve 4 (%4), genotipi belirtilmeyen 37 (%13); 174 hasta (%60) naiv; tedavi deneyimlilerden 14’ü (%12) kısmi yanıtlı, 41’i (%36) yanıtsız, 58’i (%51) relapser idi. Hastaların en sık tedavisiz izlenme nedenleri sırasıyla: komorbidite (%28), yan etki/intolerans nedeniyle İFN tedavisinin bırakılması ya da yan etki korkusu nedeniyle hastanın tedaviyi reddi gibi İFN ilişkili diğer nedenler (%25), Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) (%14), düşük fibrozis evresi (F 0/1) (%5), ve ilaç temini problemiydi (%3). Cinsiyete göre bakıldığında İFN kullanılamayan ve komorbiditesi olan hastaların çoğunluğunu kadınlar oluşturmaktaydı; sırasıyla %58 (42/73) ve %54 (44/82). İlaç temini problemi olan 8 hastanın 5’i erkekti. SUT’a bağlı ilaç temini problemi ve diğer nedenler her iki cinsiyette de benzer oranlardaydı.
Gereç ve Yöntemler:
Çalışma çok merkezli, gözlemsel çalışma olarak planlandı. Viral Hepatitle Savaşım Derneği-Akademik Kamp üyesi olan merkezlerin çoğunluğunu oluşturduğu farklı bölgelerden üniversite, eğitim araştırma ve devlet hastaneleri çalışmaya katıldı. Tedavisiz izlenen KHC hastalarının tedavisiz izlem nedenleri irdelendi. Hepatit C virüsü (HCV) RNA negatif olan, kalıcı viral yanıtı bulunan ve tedavi almakta olan hastalar çalışma dışı bırakıldı.
Amaç:
Bu çalışmada, tedavisiz izlenen kronik hepatit C (KHC) hastalarının, tedavisiz kalma nedenlerinin ortaya konması ve ileriye dönük çözüm önerilerinin oluşturulması amaçlanmıştır.