ÖZ

İlaç direnci, kronik hepatit B virüsü (HBV) enfeksiyonunun kontrol ve tedavisinde büyük ve zorlu bir engeldir. Bu dirence, viral replikasyona alternatif yollar sağlayan viral genomdaki bazı mutasyonlar neden olur, aksi takdirde nükleotid analogları (NA) tarafından bloke edilir. Bu engelin üstesinden gelmek için doğru ilaç seçimi gereklidir, çünkü belirli bir mutasyon virüse belirli bir ilaca karşı direnç kazandırabilir ancak diğer bazı ilaçlara karşı duyarlı olmaya devam edebilir. NA’ların kronik HBV hastalarında tedavi seçeneği olarak kullanılmaya başlanmasından bu yana konuyla ilgili pek çok literatür yayınlanmıştır. Bu derleme, HBV genomunun ters transkriptaz alanındaki dirençli mutasyonlar hakkında yayınlanmış ve çoğunun rapor edildiği tüm literatürü özetlemektedir. Ayrıntılı bir taramanın ardından 36 çalışma nihai incelemeye dahil edildi. Dirençle ilgili en sık görülen mutasyonların: rtM204V/S/I/Y, rtM180C/L/I/T, rtN236T, rtA181T/V/S ve rtV173L olduğu sonucuna varılmıştır. rtT184S, rtN238D/S/R, rtA194T, rtL80V/G/I, rtS202I/G/C, rtV214A/T/I, rtV207L/M, rtI169T/P ve rtM250V/I/L mutasyonları daha az yaygındır ancak aynı zamanda viral dirençle ilişkili olduğu da bildirilmektedir.