ÖZET
Amaç:
Hepatit B virüs (HBV)-DNA düzeyi ile histoloji arasında her zaman net bir ilişki saptamak mümkün olmamaktadır. Bu çalışmada kronik hepatit tanılı hastalarda HBV-DNA düzeyi ile karaciğer histopatolojisi arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler:
2008-2016 yılları arasında kronik hepatit B tanılı 361 hastanın; yaş, cinsiyet, hepatit B e antijeni durumu, alanin aminotransferaz (ALT) ve HBV-DNA düzeyleri ile modifiye Ishak kriterlerine göre karaciğer biyopsi skorları retrospektif olarak incelenmiştir. HBV-DNA düzeyi ile grade/stage skorları arasındaki istatistiksel ilişkinin araştırılması açısından hastalar, HBV-DNA düzeyine göre 5 gruba (<105, 105-106, 106-107, 107-108, ≥108), histopatolojik değerlendirmede ise grade: 1-6 hafif, 7-18 orta/yüksek; stage 1-2 hafif, 3-6 orta/yüksek olmak üzere olmak üzere 2’şerli gruplara ayrılmıştır. Analizlerde çapraz tablo ve Pearson’un ki-kare testi kullanılmıştır.
Bulgular:
Üç yüz altmış bir hastanın %62,3’si (225/361) erkek olup yaş ortalaması 40,32±12,79idi. Hastaların %82’sinin anti-HBe’si (296/361) pozitif olup, biyopsi esnasındaki ALT, HBV-DNA ortalamaları sırasıyla; 83,17 U/L (±125,1); 57298951,01 IU/mL saptanmış olup, grade ve stage ortalamaları sırasıyla; 5,34 ve 1,76 olarak bulunmuştur. HBV-DNA ve grade’nin ikili grupları karşılaştırıldığında orta yüksek grupta sırasıyla HBVDNA <105 iken %17,2, 105-106’de %37, 106-107’de %46,9, 107-108’de %48,6 ve ≥108 olan grupta %35,1 olarak tespit edilmiştir ve gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,000). Aynı şekilde HBV-DNA grupları ile stage ikili grupları karşılaştırıldığında orta yüksek grupta sırasıyla HBV-DNA <105 iken %17,2, 105-106’de %32,6, 106-107’de %51, 107-108’de %48,6 ve ≥108 olan grupta %35,1’dir ve gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,000).
Sonuç:
Orta/ileri histopatolojik düzeyi belirleyen eşik bir HBV-DNA düzeyi bulunamamıştır. Ancak grupsal analizde DNA düzeyi ile histopatolojik ilişki doğru orantılıdır. Kronik HBV tanılı hastalarda karaciğer histolojisi, hastalığın progresyonu belirleyen önemli bir belirteçtir.
